Eskişehir milletvekili Sayın Emin Nedim Öztürk’ün 5199 sayılı HAYVANLARI KORUMA KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ :
MADDE 1 – 24/06/2004 tarihli ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 2 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Kapsam
“Madde 2 – Bu Kanun, amaç maddesi doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri, alınacak önlemleri, sağlanacak eşgüdümü, denetim, sınırlama ve yükümlülükler ile hayvanlara ve onların doğal yaşam alanlarına karşı işlenen suçlar ve tabi olunacak cezai hükümleri kapsar.”
MADDE 2 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 3 üncü maddesinin (g) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 3 / (g) – Güçten Düşmüş Hayvan: Bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıkları haricinde, yaşlanma, sakatlanma, yaralanma ve hastalanma gibi çeşitli nedenlerle doğal hareket yeteneğini kaybetmiş bütün hayvanları”
MADDE 3 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 4 üncü maddesinin (a) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 4 / (a) – Bütün hayvanlar eşit doğar ve bu Kanun hükümleri çerçevesinde yaşama hakkına ve insanlar tarafından işkence, eziyet ve kötü muamele görmeme hakkına sahiptir. Hayvanlar eşya ya da mal değildir.”
MADDE 4 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 4 üncü maddesinin (b) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirlmiştir.
“Madde 4 / (b) – Bütün hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir.”
MADDE 5 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 4 üncü maddesinin (d) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 4 / (d) – “Hiçbir maddi kazanç ve menfaat amacı gütmeksizin, sadece insani ve vicdani sorumluluklarla, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanları koruyan, sorumluluğu altına alan veya buna talip olan ve bu Kanunda öngörülen koşulları taşıyan gerçek ve tüzel kişilerin teşviki ve bu kapsamda koruma, barındırma, bakim, aşılama ve kısırlaştırılma gibi faaliyetlerinin desteklenmesi için bölge yerel yönetimi ile eşgüdüm sağlanması esastır. ”
MADDE 6 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 6 ıncı maddesinin ilk cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 6 – Sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanların, bu kanun ve yönetmelikleri çerçevesinde açıklanmış zorunlu durumlar dışında, öldürülmeleri yasaktır.”
MADDE 7 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 8 – Bir hayvan neslini yok edecek her türlü müdahale yasaktır. Hayvanların, yaşadıkları sürece, tıbbi amaçlar ve kendi sağlık sorunlarının gerektirdiği tedavi amaçlı durumlar dışında organ veya dokularının tümü ya da bir bölümü, çıkarılıp alınamaz, tahrip edilemez veya ticari amaçlı olarak kullanılamaz.
Her türlü hayvanın dış görünüşünü değiştirmeye yönelik veya diğer tedavi edici olmayan kuyruk ve kulak kesilmesi, ses tellerinin alınması ve tırnak ve dişlerinin sökülmesine yönelik cerrahi müdahale yapılması yasaktır. Ancak; fiziksel ve yaş durumunun uygunluğu, veteriner hekim tarafından tespit edilen sahipsiz hayvanlara, acı vermeden kısırlaştırma müdahalesi yapılabilir.
Bir hayvana tıbbî amaçlar dışında, onun türüne ve etolojik özelliklerine aykırı hale getirecek şekilde ve dozda hormon ve ilaç vermek, çeşitli maddelerle doping yapmak, hayvanların türlerine has davranış ve fizikî özelliklerini yapay yöntemlerle değiştirmek yasaktır. ”
MADDE 8 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 11 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Madde 11 (ek) – Hayvanları kumar, eğlence, gösteri amacıyla kullanmak ya da kullandırmak, bu yollarla onlar üzerinden ekonomik çıkar sağlamak veya üçüncü şahısları bu nedenle teşvik etmek ya da azmettirmek yasaktır.”
MADDE 9 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 14 üncü maddesinin (a) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Yasaklar
“Madde 14 / (a) – Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, zehirlemek, bilimsel koşulları oluşmadan muhtelif silahlarla veya sair usullerle itlaf etmek, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek.”
MADDE 10 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 14 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Sahipli Hayvana eziyet halinde müdahale
Madde 14 (ek) – Mahallin en büyük mülkî amiri ya da o bölgedeki kolluk kuvvetlerince görevlendirilen denetim elemanlarınca re’sen ya da şikayet üzerine yapılan denetim sonucunda; 5199 sayılı Kanunda belirtilen fiillere aykırılık tespit edilmesi durumunda, kolluk kuvvetlerince düzenlenen tutanak, doğrudan, savcılığa intikal ettirilir.
Denetim sonunda; 5199 sayılı Kanuna aykırı hareket eden ve bu suretle bulundurduğu hayvanların bakımını, ciddi şekilde ihmal ettiği ya da onlara ağrı, acı veya zarar verdiği denetim elemanlarınca tespit edilen kişilerin, hayvanlarına, mahkeme tarafından el konulur.
Mahkeme, yetkili makam veya merci, yerel yönetimlerle işbirliği yaparak söz konusu hayvanların, yeniden sahiplendirilmesini ya da koruma altına alınmasını sağlar. Bu maddeye aykırı davranan kişinin, on yıl boyunca, yeniden hayvan sahiplenmesi yasaklanır.”
MADDE 11 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 19 – Sahipsiz ve güçten düşmüş bütün bakımevleri ve hastaneler kurmak; buralarda bakım, rehabilitasyon, aşılama ve kısırlaştırma gibi faaliyetleri yürütmek için, başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanır. Bu amaçla Bakanlık bütçesine gerekli ödenek konulur. Bu ödeneğin kullanımına ilişkin esas ve usuller, Maliye Bakanlığının olumlu görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 12 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 28 inci maddesi ile (c), (d), (f), (g), (h), (ı),(j), (k), (l), (m), (n), (o) bendleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
İdari para cezaları
“Madde 28 – Bu Kanun hükümlerine aykırı davrananlara, hayvanların sahipli ya da sahipsiz olmalarına bakılmaksızın aşağıdaki cezalar verilir:
a) 4 üncü maddenin (k) bendinin ikinci cümlesi hükmüne aykırı davrananlara, hayvan başına iki yüz elli Yeni Türk Lirası idarî para cezası.
b) 5’ inci maddenin birinci, ikinci, üçüncü ve altıncı fıkralarında öngörülen hayvanların sahiplenilmesi ve bakımı ile ilgili yasaklara ve yükümlülüklere uymayan ve alınması gereken önlemleri almayanlara hayvan başına yüz elli Yeni Türk Lirası yedinci fıkrasında öngörülen yükümlülük ve yasaklara uymayanlara hayvan başına üç yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası. Birinci fıkraya ek fıkra hükmünün gereğini ifa etmeyenlere hayvan başına üç yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası.
c) 6’ncı maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere hayvan başına iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası,
d) 7’inci maddede yazılan cerrahi amaçlı müdahaleler ile ilgili hükümlere aykırı davrananlara hayvan başına iki yüz elli Yeni Türk Lirası idari para cezası.
e) 8’inci maddenin birinci fıkrasında yazılı, bir hayvan türünü yok edecek müdahalede bulunanlara hayvan başına yedi bin beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası; ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarına uymayanlara hayvan başına bin Yeni Türk Lirası idari para cezası verilir , bu maddeye aykırı davrananlara idari para cezalarının yanında ayrıca hayvan hastanelerinin lisansları, Bakanlıkça kaldırılır, veterinerlerin çalışma ruhsatları ise önce bir yıl süre ile tekrarında ise tamamen iptal edilir.
f) 9’uncu maddede ve çıkarılacak yönetmeliklerinde belirtilen hususlara uymayanlara hayvan başına bin Yeni Türk Lirası para cezası; yetkisi olmadığı halde hayvan deneyi yapanlara hayvan başına üçbin Yeni Türk Lirası idari para cezası,Ayrıca 9. maddeye aykırı deney yapanlara ve yaptıranlardan her birine, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası verilir. Bilimsel metodlara aykırı deney yapan veterinerin ruhsatlı ise önce bir yıl süre ile tekrarında ise tamamen iptal edilir,
g) 10’uncu maddede belirtilen hayvan ticareti izni almayanlara ve bu konudaki yasaklara ve yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlara hayvan başına, iki bin beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası ve bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası, İşletme ruhsatları, İl Çevre Müdürlüğünce derhal iptal edilir ve bir daha aynı konuda ne burayı işleten gerçek kişilere ne de burayı işleten şirketin ortaklarına bir daha bu konuda ruhsat verilir.
h) 11’inci maddenin birinci fıkrasındaki eğitim ile ilgili yasaklara aykırı davrananlara ikibinbeşyüz Yeni Türk Lirası para cezası, ikinci fıkrasına aykırı davrananlara hayvan başına ikibinbeşyüz Yeni Türk Lirası ve üçüncü fıkrasına aykırı davrananlara iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası,
ı) 12’nci maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere hayvan başına beş yüz Yeni Türk Lirası para cezası ; ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere hayvan başına bin iki yüz elli Yeni Türk Lirası idari para cezası, üçüncü fıkrasına aykırı hareket edenlere iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası,
j) 13’üncü maddede belirlenen öldürme metotları ile ilgili hükümlere aykırı davrananlara öldürülen hayvan başına beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası, aykırı davranışların işletmelerce gösterilmesi halinde öldürülen hayvan başına bin iki yüz elli Yeni Türk Lirası idari para cezası, üç ve dördüncü fıkralarına aykırı hareket edenlere, öldürülen hayvan başına, bin beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası.
k) 14’üncü maddenin (a) bendine aykırı davrananalara, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. Aynı muamelenin, belediye ait bir hayvan bakımevinde gerçekleşmesi halinde, o belediyenin veteriner işleri müdürü, ihale özel bir şirkete verilerek işletiliyorsa şirket yetkilileri de aynı hükümler çerçevesinde yargılanır; (b), (c), (d), (f), (g), (h), (ı), (j) ve (k) bentlerine aykırı davrananlara, beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası; (f) ve (l) bentlerine aykırı davrananlara, hayvan başına, iki bin beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası ve iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası verilir, kesilmiş ve canlı hayvanlara el konulur. El konulan canlı hayvanların, bir hayvan bakımevine nakli sağlanır. 14/a maddesine aykırı davrananlara, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile birlikte ikibinbeşyüzyenitürklirası adli para cezası verilir.
l) RTÜK’ün takibi sonucunda 20 nci maddeye aykırı hareket ettiği tespit edilen ulusal radyo ve televizyon kurum ve kuruluşlarına öncelikle uyarı verilir. Üçüncü uyarıdan sonra da ihlaline devam eden televizyon ya da radyo kurumuna, maddenin ihlal edildiği her ay için ulusal televizyonlar için elli bin Yeni Türk Lirası, ulusal radyolar için onbin Yeni Türk Lirası, hayvan refahı kapsamında kullanılmak üzere idari para cezası verilir veRTÜK’ün uygun göreceği üç gün için prime time döneminde, RTÜK’ün belirleyeceği en az yarım saatlik doğa, çevre ve hayvan sevgisi ile ilgili eğitici program yayınlattırılır. Bundan sonra ihlalin devam ettiği her uyarıdan sonra, aynı ceza tekrarlanır. Alınan bu bedeller, hayvan refahında ve eğitici yayınlarda kullanılmak üzere RTÜK tarafından Çevre ve Orman Bakanlığının bu konuyla ilgili bütçesine aktarılır.
Yerel radyo ve televizyonlardan da, o bölgenin mülki amirinin takdirinde olmak üzere yeteri kadar hayvan ve doğa sevgisini aşılayacak, eğitici yayın yapılması istenir.
m) 21’inci maddeye aykırı hareket edenlere hayvan başına iki yüz elli Yeni Türk Lirası idari para cezası,
n) 22’nci maddeye uymayanlara, mevcut hayvanat bahçelerinde, kötü şartlarda barındırdıkları ya da sergiledikleri hayvanlar için buranın bakımından sorumlu olanlar için savcılık görev ihmali nedeniyle, Türk Ceza Kanunu kapsamında görev ihmali nedeniyle re’sen dava açar.
o) 23’üncü maddeye aykırı hareket edenlere hayvan başına, iki bin beş yüz Yeni Türk Lirası idari para cezası
MADDE 13 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 28 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Madde 13 (ek) – İşbu kanundaki yasaklara karşı hareket eden kişiler, bu kamu görevini ifa ederken ya da bu sıfat altında yapmışsa veyahut azmettirmiş ya da doğrudan veya dolaylı sözlü ya da yazılı emir vermişse, verilen hapis cezaları ve idari cezaları bir misli arttırılır.
MADDE 14 – 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununun 31 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Madde 14 ( ek) – Bu kanunun yürürlüğe girmesiyle, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununun 18. 34. ve 36. maddeleri yürürlükten kalkacaktır.,
Yürürlük
MADDE 15 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
