Su değişimini sebepleri
Kirliliğin çaresi kirliliğin yoğunluğunu azaltmaktır; su değişimleri bir miktar kirli suyu aynı miktarda temiz suyla değiştirir. Bu durumda akvaryum içinde bulunan zararlı madde konsantrasyonu da hacimsel olarak düşürülerek tehlike sınırlarına çıkması engellenir. Nitrojen çevrimini tamamlamış akvaryumlarda nitrat bilinen en tehlikeli zehirli maddedir. Su değişimleri ise nitratı akvaryumdan uzaklaştırmanın en ucuz ve en güvenli yoludur.
Su değişimlerinin etkinliği iki faktöre bağlıdır; değiştirme sıklığı ve değiştirilen su miktarı.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta su değiştirerek zararlı maddeleri akvaryumdan uzaklaştırırken aynı zamanda suyun kimyasal özelliklerini de değiştiriliyor olmasıdır ki bu durumda ayarsız bir değişim strese yol açacaktır. Akvaryum suyunun pH, GH ve KH özellikleri musluk suyuna benzer özelliklere sahipse bu durumda akvaryum suyunun yarısını değiştirmek dahi balıkları fazla etkilemeyecektir. Diğer yandan akvaryumunuzun pH değeri örneğin 6.3, ve musluk suyu pH değeriniz 7.5 ise akvaryum suyunun yarısını değiştirmek pH değerinizde % 50’den fazla bir değişime sebep olabilir. Bu balıklarınızı aşırı stres altına sokmanız ve hatta ÖLDÜRMENİZ anlamına gelebilir.
Kısmi Su Değişimleri
Kirlenmeye karşı en iyi çözüm su içindeki zararlı maddelerin miktarını düşürmektir. Su değişimleri bunu en ucuz yoldan halletmeye yararlar. Zira su değiştirmekle aldığınız kadar ‘kirli’ suyu, eklediğiniz kadar ‘temiz’ su ile değiştirerek balıklara ve akvaryum içindeki diğer canlılara zararlı olacak maddelerin miktarını düşürürsünüz. Olgunlaşmış bir akvaryumda nitrat en öncelikli zehirdir. Henüz nitrojen çevrimini tamamlamamış bir tankta ise zaman zaman amonyak ve nitrit de azaltılması gereken maddeler sınıfına girer.
Su değişiminin olumlu etkisi iki faktöre bağlıdır. Bunlardan birincisi su değiştirme sıklığı, ikincisi ise ne kadar su değiştirildiğidir.
Su değişiminin olumlu etkileri, ani su değişimi dolayısıyla akvaryumda bozulan su kimyasından kaynaklanan olumsuz değişimleri dengelemelidir. Akvaryumda kullanmakta olduğunuz taze suyun pH, GH ve KH değerleri akvaryumunuzdakiyle çok yakın ise bu durumda %50 oranına kadar su değişimlerinin büyük olumsuz etkileri olmayacaktır. Diğer yandan örneğin akvaryumunuzdaki suyun pH değeri 6.3 iken değiştirdiğiniz su 7.5 seviyesinde ise % 50’lik bir değişim birden suyunuzun toplam pH değerini % 50’nin üzerinde değiştirerek balıklarınızda stres oluşmasına hatta ölmelerine sebep olur.
Su değişimlerinin akvaryumdaki bir çok problemle uğraşmak adına en öncelikli çözüm metodu olmaları sebebiyle, özellikle acil durumlarda bu işlemi sık sık tekrarlamanız gerekecektir.
Su Değişimi ne sıklıkta yapılmalıdır.
Su değişimi ne sıklıkta yapılırsa değişecek su miktarı o oranda düşecektir. Ancak, değişimlerin arası ne kadar fazla olursa değişecek ve zararlı su miktarı da o kadar fazla olacaktır. Genel uygulamada tankınızın suyunu her iki haftada bir %15-25 oranında değiştirmeye başlamak normal bir değer olarak kabul edilir. Bu bir standart değildir ve her akvaryuma göre değişir. Zira her akvaryumda bulunan balık sayısı, filitrasyon gibi bir çok öğeye bağlı olarak suyun değerleri farklı zaman aralıklarında farklı değişiklikler göstermektedir. Buna bağlı olarak su değişimini;
Nitrat seviyelerinin 50ppm altında (en ideali 0 olmakla beraber 10 ppm altı normal değerdir.)
Su değişiminden kaynaklanan suyun kimyasal özellikleri değişiminin en az seviyede olacak şekilde ayarlanması (örneğin pH değerinin 0.2 üniteden fazla değişmemesi eğer değişiyorsa az miktarda suyu daha sık değiştirmelisiniz) suretiyle yapmalısınız.
Su değişimleri akvaryum içinde oluşmuş nitratın yoğunluğunu azaltır. Zira musluk suyunda nitrat bulunmaz. Ayrıca balık pisliği, yemler gibi akvaryumun bir parçası olan maddelerin içindeki nitrojenin açığa çıkmasından önce ortadan kaldırılmaları için filtrenizi düzenli aralıklarla temizlemeli ve akvaryumun dibini düzenli olarak dip süpürgesi ile süpürmelisiniz. Bahsedilenleri her su değişiminde yapmanız faydalı olacaktır. Tabi unutulmaması gereken en önemli nokta suyu akvaryuma eklemeden önce mutlaka klor ve kloramin çözücü maddelerle arındırmaktır.
Su değişimleri
Nitrojen çevrimi tamamlandığında en zararsız ama yine de zehirli bir madde olan nitrat seviyesi yükselmeye başlayacaktır. Bunun belli bir seviyede sürekli kontrol altında tutulması gerektiğinden su değişimleri fazla nitratı akvaryumdan uzaklaştırmak için en ucuz yöntemdir. Bunun yapılabilmesi için suyunuzu su testleri ile akvaryumunuz yeni olduğuna amonyak ve nitrit daha uzun sürelerde ise nitrat için sürekli olarak ölçmelisiniz. Böylece, akvaryumda ne sıklıkta ve ne miktarda su değiştirmeniz gerektiğini ölçmeniz daha kolay olacaktır.
Tavsiye ettiğimiz su değişim oranları
% 10-15 Haftalık su değişim oranı
% 25-30 Aylık su değişim oranı
% 50 Su değişimi su içerisinde oluşabilecek aşırı toksin ( NH3, NH4, NO2, NO3, vb.) birikimi sonucu balıklarda zehirlenme belirtileri görüldüğünde tavsiye etmekteyiz. Ancak balıkların genel durumuna göre sözü edilen miktarı azaltıp çoğaltmak gözlemleriniz sonucu tamamıyla sizlerin kontrolündedir.
