Yosunu Anlamak
Su altı peyzajının en fazla karşılaşılan problemli hiç şüphesiz ki alg patlamasıdır. Bir çok kişi bu sorunun üstesinden gelemediği için hobiyi bırakmıştır. İşin kötü tarafı çeşidi ne olursa olsun çoğu alg probleminin aynı nedene dayanmasıdır. Bu neden amonyak ve organik nitrit fazlalığıdır. Su değişimi uzun süre yapılmazsa sudaki fosfor artar. Yenmeyen yemler de alglerin çoğalmasına yardımcı olacaktır. Çoğu durumda algler yeşil, mavi, kahve rengi veya hatta siyah renkte görünürler. Rengin koyulaşması tankın daha kirli olduğunun göstergesidir.
Patlama, Sebep ve Önlem
1.Sakal Yosunu
Siyah, gri, yeşil ve farklı renklerde olanları vardır. Çoğunlukla taşlarda, köklerde ve yaşlanmış yaprak uçlarında yetişirler. Tanktaki görüntüleri hiç güzel değildir. Temel nedenleri fosfor fazlalığı, düzensiz su değişimi, fazla aydınlatma, yüksek sıcaklık ve CO2 azlığıdır. Bitkilerin besinleri sindirmek için kısa zamanları olduğundan onları suda bırakırlar. Zaman geçtikçe, su değişimi de yapılmazsa, bu eklemeler daha büyük bir problem halini alır! Bu yosunlardan kurtulmanın en iyi yolu bunu elle yapmaktır. üzerinde yosun olan bir yaprağı elinizle temizleyebilirsiniz. Suyun yarısını değiştirip filtreyi temizlemek de iyi olacaktır. Bu işlem filtredeki sporların temizlenmesine yarayacaktır. Su değişiminde eklenen suya fotosentetik bakteriler de eklenmelidir. Aydınlatma süresi azaltılmalı ve hergün suyun 1/3’ü değiştirilmelidir. Son olarak, alg yiyen karidesler ve balıklar eklenirse kalan yosunları bitireceklerdir.
2.Saç Yosunu
Bitkilere tutunmuş saçlara benzerler. Gelişimleri için bitkilere benzer ihtiyaçları vardır. Bir kere moss ya da fern’e tutunduklarında oradan onları ayırmak çok zordur. Çok fazla ışık ve gübre verilmesi ve/veya bitkilerin normal şekilde gelişmemeleri gibi nedenlerle oluşurlar. Bu ysunları çıkartmak için diş fırçası kullanılabilir. Sudaki nitrat ve fosforu azaltmak için su değişimi yapılabilir. Saç yosununun yaşayabilmesi için sudaki fosfor miktarı en az 0.5mg/L olmalıdır. Günlük su değişimi tankın hacminin yarısını aşmamalıdır.
3.Mavi-yeşil Yosun
Koyu yeşil renkli ve berbat kokuludur. Hızlı yenilenme zamanıyla bitkilerin, zeminin ve camın tamamını kaplayabilir. Temel nedeni kurulum aşamasında nitrifikasyon bakterilerinin tutunmasına izin vermeyen yetersiz filtrasyondur. Organik atıklarla kirlenmiş substratlar, alt tabakalarda gübre kullanımı ve/veya yenmemiş yemler sonucu düşük nitrat gibi dengesiz su koşulları bu yosunların çoğalmalarının nedenleridir. Yosun yiyen karidesler ve balıklar tekbaşlarına bu sorunun üstesinden gelemezler. Formülündeki bakteriler yüzünden TDC (Taiyo Disease Control) isimli dezenfektan bu yosunlardan kurtulmak için kullanılabilir. Yosunların yetiştiği bölgelere şırınga edilmelidir. Bir kere yosun bozulmaya başladı mı artık SAE tarafından yenilebilir. Günlük su değişimleri tankın hacminin yarısını geçmemelidir. Bitkilerin daha sık dikimi de yardımcı olacaktır.
4. Leke Yosunu
Genellikle sert yapraklı bitkiler veya cam üzerinde bulunur. Yayılımı yavaştır. Fazla aydınlatma ve yenmeyen besinlerden kaynaklanır. Su değişimleriyle bastırılabilir. İlk olarak filtreyi kapatın, üzerinde yosun olan yaprakları kesin ve bir gönye veya kredi kartı kullanarak bulunduğu yerden kazıyın. Döküntüleri sifonlayın.
Korunma
Yosunlarla mücadele için pek çok yöntem olsa da onlarla karşılaşmak bitki yetiştiriciler için heves kırıcı olmaktadır. Bu yüzden en iyisi onlardan korunmaya çalışmaktır.
– Düzenli bakımını yaptığınız bir filtreleme sistemi kurun. Haftada bir suyun 1/3’ünü değiştirin.
– Bir UV filtresi ekleyin ve aydınlatma zamanını bitkilerin yoğun olarak gelişebilecekleri şekilde ayarlayın.
– Substratı çok fazla ışığa maruz bırakmayın, substart olarak toprağı kullanmaya çalışın.
– İlk iki ya da üç hafta boyunca oturmamış filtrasyon yüzünden fazla balık eklememeye özen gösterin.
– 1 litre suya birden fazla balık koymayın.
– Fazla yem vermeyin. Yenmemiş yem yosunların en sevdiği iki besin olan nitrit ve fosfor içerir.
– Sıvı gübreler suda daha hızlıca emildiklerinden ihtiyaçtan fazlasını eklememek gereklidir. Çünkü oluşacak kimyasal reaksiyonlar bitkilerin emilim hızlarını aşacak ve kalanlar yosunların besini olacaklardır.
– Zemine yakın yaşlı yaprakları üzerlerinde yosun oluşmasını engellemek amacıyla budayın. Tanktaki yosunları kontrol altında tutmak için Oto’lar, SAE’ler, salyangozlar ve yosun yiyen karidesler (60cm’lik bir tank için 40 adet) eklenebilir.
Kaynak: http://www.cau-aqua.net/index.php?option=com_content&task=view&id=14&Itemid=41
Çeviren: Necdet Yücel