Vulpes vulpes
Kızıl tilki (Vulpes vulpes), bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa’nın büyük bir farkla en sık rastlanılan köpekgildir. Bu yüzden Avrupa’da “tilki” (Fox, Fuchs vs.) denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.
Kızıl tilki 75 cm uzunluğuna (+40 cm kuyruk), 40 cm boyuna ve 7-9 kg ağırlığa varır. Üst kısmı kızıl, alt kısmı beyaz, bacaklarının alt kısımları siyah renk olur. Renklerinde yöresel olarak farklar olabilir; bazen üst kısmı kavuniçi ya da kahverengimsi kırmızı ve alt kısmı kar beyazı ya da gri renk olabilir. Sırtında siyah bir çizgisi olan kızıl tilkiler ya da tamamen gri veya siyah renk olanlarına da rastlanılabilir.
Kızıl tilki, diğer etçil türlere göre en geniş coğrafi yayılışa sahip olan bir türdür.Avrupa, Asya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika. 19’uncu yüzyılda İngilizlerin av hayvanı olarak Avustralya’ya götürmüş oldukları kızıl tilkiler orada çok hızlı yayılıp günümüze kadar hala önemli ekolojik bir sorun olmuş, Avustralya’nın birçok yerli küçük hayvanlarının neslini tüketmiştir. Çeşitli habitatlarda, hatta insana yakın alanlarda ve yoğun tarım alanlarında yaşayabilir. Kızıl tilkiye yönelik en büyük tehditler arasında; kürkü nedeniyle zehirlenerek avlanması, tarımsal ilaçlarla zehirlenme, yaşam alanlarının yok olması gelir.
Kızıl tilki çok farklı yaşam alanlarına ayak uydurabildiği için kendisine farklı alanlarda rastlanılabilir. Özellikle ormanlarda, kırlarda, tarlalarda yaşamayı tercih eder, ama şehirlerin kenarlarında ve hatta şehirlerin içlerinde günden güne daha sık kızıl tilkiye rastlanılmaktadır. Kızıl tilki şehirlerdeki güvercin, keme, fare ve tavşan popülasyonlarını kontrol altında tutar ve böylece insanlar için faydalı olur.
Kızıl tilkiler geceleri ava çıkan omnivor hayvanlardır. Yavrusuna avlamayı öğreten dişi tilkilerin haricinde genelde yalnız ava çıkarlar.
Doğal düşmanları vaşak, kurt, puhu ve kartal‘ın yanında kızıl tilkiyi avlayan en büyük düşmanları insanlardır.
Tilki, fare gibi tarımsal üretim açısından zararlı görülen hayvanların popülasyonlarını dengede tutması nedeniyle çiftçinin dostudur.
