Biyotop akvaryumları bir bölgenin doğal yaşam alanının olabildiğince taklit edildiği akvaryumlardır. Bu akvaryumlarda seçilen bölgenin balıkları, bitkileri, su değerleri, dekorları, su hareketleri nitelik ve nicelik olarak bölgeye olabildiğince benzetilmeye çalışılır. Bu benzetmeyi yaparken 2 husus çok iyi göz önünde bulundurulmalıdır. 1.si akvaryum gibi küçük bir hacime sahip olduğumuz, 2.si ise aradağımız her şeyi bulamayacağımızdır. Aynı bölgede bulunan av ve avcıyı yan yana koymak biyotop kurallarına uysa da doğa kurallarına uymayacak, avın; aklını, becerisini ve şansını kullanıp kaçma şansı kalmayacaktır. Bir diğer durum da istediklerimize sahip olamamamızdır. İstediğimiz bir bölgedeki istediğimiz bitki, taş, kum ve kütük parçalarına ulaşmak özellikle de ülkemiz şartlarında zordur. Bu yüzden olabildiğince yerlerine benzer özellikte şeyler koymalıyız. Bu konuyu en iyi örnekleyerek görebiliriz.
1-Tanganyika Biyotopu:
Su değerleri; pH: 7.8-9.0, 12-20 dH, 24-28 C olmalıdır.
Dekor seçimi bölgelere göre ayrılır. Tanganyika’da farklı bölgeler vardır. Bütün, düz yapıda kayalardan oluşan bölge, yarıklı kayalardan oluşan bölge, dem oval kyalarda oluşan bölge, yarı kaya yarı kumluk, tam kumluk bölge ve boş salyangoz yatakları gibi… Akvaryumun büyüklüğüne göre bu bölgelerden bir ya da birkaçı bulundurulabilir.
Dekor olarak seçilen bölgeye uygun tipte kaya, irili ufaklı boş kabuklar ve ince kum gereklidir.
Akıntı az miktarda su oldukça temiz, renksiz ve berrak olmalıdır.
Tanganyika bitki bakımından zengin değildir. Bu bölgenin bitkisi olarak vallisnerialar (sazlar) kullanılabilir. Eğer biyotop kurallarını biraz çiğnemek istersek bu şartlara uyumlu java moss ve java fern gibi bitkilere de bakabiliriz.
Balık olarak klasik tanganyika cichlidleri dışında Synodontis türleri (Synodontis petricola, ve Synodontis multipunctatus), Lamprichthys tanganicanus, Tetraodon mbu ve bölge omurgasızları gibi canlılara bakabiliriz. Tanganyika çöpçüleri yavaş yavaş popülerleşse de diğer türlerin ülkemize gelmesi belki de uzun süreler alacaktır.
Su değerleri: pH 7.8-8.6, 6-10 dH, 23-28 C
Malawi gölü Tanganyika’ya göre daha fazla cichlid türü barındırsa da daha fakir bir biyotopa sahiptir. Bu yüzden de balıklarının çoğu birbirine büyük benzerlik gösterir. Türlerin büyük çoğunlunu oluşturan Mbunalar’dır. Mbuna kaya balığı demektir. Bu balıklar gün boyu kayaların üzerindeki ve etrafındaki yosun, yosun içindeki küçük canlılar ve kubuklularla beslenirler. Tüm malawi cichlidleri geniş yüzme alanı isterler. Akvaryumları iri kayalardan oluşmalıdır.
Bunun yanında bir diğer bölge ise kumluk bölgedir, bu bölge de sazlık ve sadece kumluk olarak ikiye ayrılır. Yaprak cichlid gibi türler genellikle avlarını yakalamak için bu sazlarınarasında saklanırlar. Yunus Cichlidler, Elektralar ve Venüstüs gibi balıklar ise açık su balıklarıdır açıklarda tamamen dibi kumluk alanlarda bulunurlar. Ahli, lithobates gibi balıklar ise kayalık ile kumluk arası geçiş bölgelerinde bulunurlar. Balık-bölge seçimleri uyumlu olmalı, tabanda ince taneli kum kullanılmalıdır. Örneğin yunus cichlidi bol kayalık, üstelik de iri taneli kuma sahip bir ortama koymak yanlıştır.
3-Güneydoğu Asya Biyotopu:
Su değerleri; pH 5.5-6.5, 0-4 dH, 27-29 C. En görkemli biyotoplardan biridir. Bol bitkili ve balıklı, çok az kaya olan veya kaya bulunmayan, yumuşak, asidik, kahverengi ve yüzey akıntısı olan suya sahip bir biyotoptur. suyun akvaryumdan peatden (turba, torf) geçirilmesi iyi olur. Bu bölgede yaşayan canlılar; betalar, guramiler, rasboralar, loachlar, kedibalıkları, halfbeakler, karidesler, yengeçler vb.dir. Bölgenin dağlık orman kesimlerinde ise su berraklaşır ve pH’ı 8’e kadar çıkar. Bu alanda da mevcut türlerin pek çoğuna ek olarak daniolar ve vantuzlu loachlar da yaşar. Buradaki canlılar 4-8 arası değişen pH’ı tolere edebildikleri için beslenmesi de kolay canlılardır.
Cryptocoryne, Nymphaea, Eleocharis türleri de bu sularda yaşadığı için kullanmak için elimizde eşsiz bir bitki yelpazesi bulunur. Tabanda ince kum veya tercihen kil kullanılmalıdır. Bu habitatlarda kütükler de yer almaktadır.
Amazon Biyotopu
Amazon nehri biyotopu yapılması en zor biyotoptur. Kollar boyunca berrak sudan, kahve rengini almış suya kadar pek çok nehir bulunur. Ayrıca bu renk değişimi mevsimden mevsime de değişiklik gösterir.
Kimi bölgeleri akıntılı, kimi kısımlar ise durgundur. Işık genellikle su rengi ve/veya su üzwerindeki ağaçlarca kesilir. Kesilmediği bölgelerde aşırı derecede bitki olur. pH 4.5 ile 7 arasında değişirken su minarel bakımından zayıf (yumuşak) hümik asitler bakımından oldukça zengindir. Sıcaklık 26-30 C derece arası değişiklik gösterir. Discus, melek balıkları, çöpçüler, cüce cichlidler, vatozlar ve tetralar gibi çoğu ünlü balığa bu sular ev sahipliği yapar. Aynı zamanda Echinodorus türleri, vallisnerialar, Cabomba, Myriophyllum gibi bitkiler de bu sularda yetişir.
Bu biyotopu kurmadaki zorluktan birisi gerekli malzeme ve canlıların temin edilmesinin güçlüğü, bir diğeri ise mevsimsel değişimlerin taklit edilmesinin zorluğudur. Mevsimlerin taklit edilmesi ilgili makale bu linkte mevcuttur.
Kakadu yakalayan yerliler.
Hazırlayan: Refet Ali Yalçın
Kaynak: mongabay.com
