Tank:
40’la 110 lt arası bir tank yeni başlayanlar için en uygun boyuttur. Daha küçük tanklarda kurulabilir ama daha fazla detaya dikkat etmeyi gerektirir. Daha büyük tanklar için daha fazla yer ve nakit ayırmanız gerekir. Eğer bu boyutların dışında kalan bir akvaryumunuz varsa endişelenmeyin onu da kullanabilirsiniz ama aşağıda verilen bilgilerin sizin tankınıza göre değiştirilmesi gerekebilir.
Mümkünse uzunluğu ykseklğinden büyük bir tank kullanınız. Uzun ince akvaryumlarda ve garip şekilli akvaryumlarda ışıklandırmada sorunlar yaşanabilmektedir, ayrıca bunların içlerinde çalışmakta zordur.
Diğer ekipman ve malzemeler:
- Yeterli kalitede florasan aydınlatması 4 litre başına 1 watt olarak ayarlanmalıdır. Bu kurala bir istisnada 40 litrelik tanklarda vardır. Bu tank küçük ve sığ olduğundan 15 wattlık ve 1 yıldan az kullanılmış bir florasan gölgeye toleranslı bitkilerin gelişmesi için yeterli olacaktır. 110 litrelik yüksek bir tank haricinde diğer tanklar 2 tane tankın boyuna uyan florasanla aydınlatılabilir. Mesela; 60 cm 20 wattlık 2 florasan 80 litreye yeterli gelecektir ve 90 cm 30 wattlık 2 florasan 110 litreye yeterli gelecektir. 110 litrelik bir tanka 3 tane 60cm 20 wattlık ampul yeerli gelecektir. Akvaryum kapakları genellikle tek veya çift florasan takılacak şekilde üretilirler. Siz tekli veya ikili florasandan istediğiniz kombinasyonu yapıp uygulayabilirsiniz.
Bazı iyi ampul markaları;
Pahalı olanlar: VitaLite Pennplax Ultra-Trilux Triton
Ucuz olanlar: GE Chroma 50 Phillips Ultralume 5000 Phillips Daylight
- Cam kapak
- Isıtıcı: 150 W ısıtıcılar muhtemelen 40-80 lt arası akvaryumlar için uygun olacaktır. 200 W ısıtıcılar ise daha büyükler içindir. İyi kaliteli bir ısıtıcı edinin. Bu konuda tasarruftan kaçının, bozulan bir termostat bütün canlılarınızın sonunu getirebilir.
- Termometre: Herhangi bir akvaryum termometresi uygundur, ama ben cama yapışan likid kristalli olanları tercih ediyorum çünkü bunlar; dikkat çekmezler, ucuzlar ve hem Fahrenheit hem de Celsius skalaları bulunur.
- Filtre: Taban filtresi yada hava veren filtre kullanmayınız bitkili tanklarda. Bunlar gerekli CO2yi sudan göndereceklerdir. Bir iç veya dış filtre kullanın. Size önerim, yıkanıp tekrar kullanılabilen filtre malzemesi içerenleri tercih etmeniz. Akvaryumcunuz size gerekli büyüklükteki bir filtreyi önerecekitir ama siz burada da tasarruf etmeyin ve daha büyüğünü alın, daha memnun kalacaksınız. Güvenilir dış filtre markaları arasında Marineland ve Hagen’i gösterebilirim. Duetto iç filtrelerde birçok görevde iyidirler.
- CO2 üreteci: mayalı yöntemi uygulayın
- Elektrik aksamı: Ekipmanlarınız için ağır kullanımlar için olan uzatma kabloları kullanın. Bir ışık zamanlayıcıyada ihtiyacınız olacaktır (özellikle seyahatlere çıkanlar için), bu hergün sizin yerinize ışıkların belirlenen saatlerde açılıp kapanmasını sağlayacaktır.
- Destek: Unutmayınız ki akvaryum ağırdır. Dolu bir akvaryumun 4 litresi 4,5 kiloya denk gelecek şekilde hesaplanmalıdır. 40 litreye kadar akvaryumlar sağlam bir masaya koyulabilir ama daha büyükleri özel tasarlanmış akvaryum sehpalarına konmalıdır.
- Çakıl: Düzgün, kaplanmamış doğal renkte akvaryum çakılı kullanın. Büyüklüğü 1-3 mm civarı olabilir. Kalsiyum karbonat içeren taşlardan içermemesine özen gösterin. Bunu bir parça çakılın üzerine hidroklorik asit dökerek test edebilirsiniz, eğer köpürürse kullanmayınız. 10 kiloluk bir paket çakıl 40 lt’lik bir akvaryuma yetecektir. Daha büyük tanklar için muhtemelen 20 kg çakıl gerekecektir.
- Laterit: Bu; demir zengini tropik bir kil olup bitkilerinize bir besin deposu olarak hizmet edecektir. Akvaryumcunuzda laterit bulabilirsiniz yada o sizin için sipariş edecektir.
- Bitkili akvaryumlarda substrat için ayrı bir seçenek ise Seachem Flourite adlı üründür. Bu ürünün kullanması kolaydır ve bitki gelişimine önemli etkileri vardır. Bu ürünü kullandığınızda laterit veya herhangi bir malzeme kullanmanıza gerek kalmaz.
Tankın Kurulumu
Buradaki yönergeler eğer sizin musluk suyunuz aşağıdaki değerlerdeyse sizin için uygun olacaktır. Bu değerlere uymuyorsa bazı değişiklikler yapılması gerekebilir.
· KH (karbonat sertliği): 3-8 KH arası (test kitiyle ölçün yada akvaryumcunuza ölçmesi için rica edin.)
· Fosfat: 5 mg/l altında ( test kitiyle ölçün yada su dağıtım şirketinin raporlarına başvurun)
· Nitrat: 10mg/l altında ( test kitiyle ölçün yada su dağıtım şirketinin raporlarına başvurun)
Tankınızı sabit ve düzgün biryere yerleştirin. Desteğin üstünde en ufak bir çıkıntı akvaryumunuzun akıtmasına sebep olabilir. Zemin hakkında endişeleriniz varsa altına köpük strafor koyabilirsiniz Bu eğer metal bir sehpa kullanıyorsanız ısı izolasyonu bakımından önemlidir, strafor izolasyonu sağlayacaktır.
Daha ileri gitmeden, tankı suyla doldurunve 20 dakika bekleyip bir sızıntı olmadığına dair emin olun. Bu size sinir bozucu bir zaman kaybı gibi gelebilir çünkü çoğu tanklar su sızdırmaz. Ama eğer şans eseri böyle bir akvaryuma denk geldiyseniz ve sızıntıyı farketmeden akvaryumunuzu kurduysanız bu daha çok sinir bozucu olacaktır.
Termometreyi, filtreyi, ısıtıcıyı yerleştirin ama şimdilik fişlerini takmayın.Isıtıcınızı 24 dereceye ayarlayınız (eğer diskus gibi sıcak su isteyen yada japon balığı gibi soğuk su isteyen balığınız yoksa).
Çakıllarınızı akan suyun altında iyice temizleyiniz. Daha iyi yıkanmış bir çakıl akvaryuma koyulduğunda suyu daha az bulandıracaktır. Bir kovada lateriti bir miktar ıslak çakılın içine boşaltıp karıştırın. Karışını akvaryumun tabanına 2-3 cm olacak şekilde yayın.
Daha sonra bu substratı yüksekliği 8cm olacak şekilde çakılla kapatın. 40 litrelik bir tankta 5 cm yeterli olacaktır.
Dekorasyonda kütük veya kaya kullanmak istiyorsanız, yerleştirmek için tam zamanıdır.
Sonraki aşamamız tankın 3/4ünü su ile doldurmadır. Su 20 25 derece arasında olmalıdır. Kesin sıcaklığın çok önemi yoktur ama bitkilere zarar vermeyecek sınırlar içerisinde olması önemlidir. Tankı nasıl doldurduğunuz, suyunuzun sabah kalktığınızda kristal gibi olmasıyla 1-2 hafta sonra kristal berraklığına erişmesini etkileyen en büyük faktördür.
Bir tabak veya bir kap alın ve tabana yerleştirin. Yavaşça suyu bunun üzerine çok yavaşça boşaltın, ve tankınızı doldurmaya başlayın. Su kabın seviyesini aştığında hızınızı biraz arttırabilirsiniz. Bu dikkatlice yapıldığında suyunuzun son derece berrak olması gerekir. Eğer yeterince dikkat etmediyseniz su ilk birkaç gün bulanık olabilir telaş yapmayın, geçer.
Tankın 3/4ü dolduktan sonra bitkileri dikmenin zamanı gelmiş demektir:
İşte yeni başlayanlar için bazı bitkiler. Asteriksle (*) işaretli olanlar iyi besin tüketenlerdir.
Java Fern – Microsorum pteropus
Java Moss* – Vesicularia dubyana
Water Sprite* – Ceratopteris thalictroides
Water Wisteria* – Hygrophilla difformis
Small Leafed Hygro* – Hygrophilla polysperma
Giant Hygro*- one of several Hygrophilla sp
Willow Leaf Hygro* – Hygrophilla angustifolia
Valisneria or Tape Grass – Valisneria sp.
Sword plants – Echinodorus sp.
Rotala rotundifolia* –
Milfoil or Foxtail – Myriophyllum sp.
Ambulia – Limnophila sp.
Fuzzy Duck Weed – Salvinia sp.
Anubias barteri
Bu bitkilerin çoğu kolaylıkla bulunabilir. Sadece güzel göründükleri için bitki almayınız. Bazı akvaryumcular karasal bitkileride suda yaşar diye satmaktadırlar, tabi kısa süre sonra ölürler. Ayrıca çok sayıda çok çekici kırmızı bitkilerde bulunmaktadır. Bunlar genelde çok ışık ve bakım isteyen bitkilerdir ve listedeki bitkilere göre çok hassastırlar.
· Anubias türü bitkilerin rizom bölgelerinin gömülmemesi büyük önem taşır.
· Uzun gövdeli bitkiler genellikte köksüz olarak lastikle bağlanmış olarak satılırlar. Bunlar iyi koşullarda kısa sürede kök salarlar. Bunların yerlerinden çıkmalarını engellemek yanlarına küçük taşlar koyabilirsiniz. Başka bir yöntemde bunları su üstünde yüzer biçimde 1 hafta bırakarak köklenmelerini sağlamak ve sonra gömmektir.
· Ceratopteris thalictroides ‘da aynı şekilde suda yüzer biçimde bekletilerek köklendirilmesi sağlanır.
· Su mercimeği gibi su üstü bitkiler çok çabuk çoğalırlar. Bunların tank bakımlarında bir kısmını çıkartmanız gerekir. Suyun 1/3ünden fazlasını kaplamalarına izin vermeyin.
· Java Moss gevşek bırakılabilir aynı zamanda kütüğe sabitlenebilir.
· Java Fern substratin içine kök salarak pek büyüyemez, bunu da köke ya da kayaya bağlayabilirsiniz hatta 2 taşın arasına bile sıkıştırabilirsiniz.
Plastik kaplarıyla gelen bitkilerin kaplarından ayırılması gerekir.
Tank bitkilendirildi şimdi sıra sonuna kadar doldurmada!
Tank kapağın plastik çerçevesinin hemen üstüne gelecek kadar doldurulur. Bunun bazı nedenleri vardır. Eğer su seviyesi düşerse filtreden gelen su yüzeye doğru sıçrama yapabilir ve bu tankın içinde türbülansa neden olabilir. Bu suda çözünmüş CO2’nin uçmasına sebep olur. Havada daha uzun mesafe kateden ışık gücünü yitirir, dolayısıyla bitkilere ulaşan ışık daha az olur. Su seviyesinin florasanlara yakın olmasının istenmesinin sebebide budur. Çok iyi ışıklandırılmış bir tankta bu sorun yaratmayabilir ama orta dereceli aydınlatılan akvaryumlarda ışığı iyi kullanmak önemlidir.
Yapacağınız son iş artık ekipmanlarınızın fişlerini takmak, bu arada ışık zamanlayıcınızı da 12 saat açık 12 saat kapalı olacak şekilde ayarlayınız. Artık bu işin içine girdik!!
Balık eklemeden önce en az 1 hafta, önerim 2 hafta bekleyiniz.
İlk hafta alg yiyen bir balık ekleyebilirsiniz. Favorilerim en az 3lü gruplar halinde yaşayan Otocinclus ve SAE’ler (Siamese Algea Eater). 40 litreden küçük tanklar için SAE büyüyünce sorun yaratabilir. SAE bulamazsanız Ancistrus sp. Veya Peckoltia sp. ‘de alabilirsiniz. Çeşitli karideslerde iyi alg yiyicileridir ve izlemek zevklidir fakat balıklara yem olabilirler.
Alg yiyicilerinizi 2 hafta içerisinde beslemeyiniz, onların işleri oluşan algleri yemek. Eğer siz onları beslerseniz hayat onlara kolay gelir ve işlerini yapmazlar!
İlk ayın sonunda bitkileriniz artık oturmuş ve gelişmektedirler. Alg yiyiciler işlerini hala yapmaktadırlar ama yinede camları temizlemek zorunda kalırsınız. Bu zamanda tankınızın ev sahiplerini artık tamamen yerleştirebilir ve rutin bakım işlemlerine başlayabilirsiniz.
Tankınızı gereğinden fazla balık çeşidiyle doldurarak tuzağa düşmeyin. 40lt bir tankta 3-4 tür fazlasıyla yeterlidir. 80-100 lt’de birkaç tür daha ekleyebilirsiniz.Balık türleri çift olarak yerleştirilirlerse daha doğal davranış sergilerler aynı Nuhun gemisindeki gibi (2 ondan 2 bundan).
Size kişisel önerim tek bir coğrafyaya ait balıklara bakmanız. Tabiki bu sadece benim kişisel önerim ama birbiriyle uyumlu türler seçildikten sonra farklı kıtalardan gelmişler onlar için farketmez. Sadece sizin istediğiniz coğrafi ortamınızı kurmak istiyorsanız o bölgenin bitkilerini seçebilirsiniz.
Eğer mümkünse su yüzeyine yakın yaşayan bir tür, orta kısımda yaşayan bir tür ve dipte yaşayan bir tür olmak üzere bir kombinasyon yapabilirsiniz. Sürü balıkları alırken bunlardan en az 3- 5 tane alın ki doğal hareketlerini sergileyebilsinler. 12 yada daha fazlası gerçek sürü hareketlerini izlemenize olanak sağlar.
Eğer iyi bir akuvarist tanıdığınız yoksa kavgacı balıklardan uzak durunuz. Eğer böyle bir tanıdığınız varsa size ona göre bir kombinasyon hazırlayacaktır ve sorun olmayacaktır aksi halde büyük sorunlar yaşayabilirsiniz. Çok sayıda güzel, ilginç, uyumlu ve size sorun çıkartmayacak balık türü vardır. Ayrıca bitki yiyici balıklardan uzak durunuz!
Kaç türden kaç balık koyacağınıza karar verdikten sonra balıkları azar azar ekleyin. Bir türü bir hafta, diğer türü öteki hafta olacak şekilde. Bu iyi bakterilerin biyolojik yükünüzü karşılayabilecek şekilde çoğalmasına imkan verecektir.
KAYNAK:
Karen Randall, of Boston, Mass.
http://www.aquarticles.com/articles/plants/randall_Setting%2 0up.html
ÇEVİRİ:
Berk Refik Numanoğlu
