Evimizin sevimli yaratıkları balıklarımızın gelişimi her zaman istediğimiz gibi olmaz. Bazı akvaristlerin balıkları çok hızlı ve sağlıklı bir gelişim gösterirlerken, kimi akvaristlerin balıkları ne yaparlarsa yapsınlar sağlıklı ve hızlı bir gelişim göstermezler. Balıkların gelişimini etkileyen belli başlı faktörler şunlardır;
Tank boyutu: Tank büyüklüğü, balıkların sağlıklı gelişimi için önemle üzerinde durulması gereken konulardan birisidir. Genel kanının aksine, tankın büyük olması, “daha fazla uğraş” demek değildir. Tam tersi, küçük boyutlu tanklarda çok daha fazla uğraş vermeniz gerekir. Çünkü, büyük tanklarda istenen su değerlerini oluşturmak ve korumak daha kolay olurken, küçük boyutlu tanklarda su değerlerinde sürekli değişiklikler yaşanabilmektedir.
Aynı zamanda tankın büyüklüğü, balıkların erişkin boylarına gelmelerinde de önemli bir rol oynar. Gerekenden daha küçük akvaryumlarda beslenen balıklar erişkin boylarına ulaşamazken, daha büyük boyutlardaki tanklarda yetişen balıklar hem daha büyük olurlar, hem de daha sağlıklı gelişirler. Aynı zamanda, küçük akvaryumlarda beslenen büyük boyutlu balıklar arasında yaşanan kavgalar sık görünen bir olaydır. Bu özellikteki tanklarda bakılan balıklar, çoğunlukla strese girip sağlıklarını kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kalırlar.
Tankınızın büyüklüğünü, beslediğiniz balıkların türlerine göre belirlemelisiniz. Akvaryumunuzu alırken ya da yaptırırken, balıklarınızın erişkin hallerindeki büyüklüklerini düşünerek boyutlarını belirlemelisiniz. Kimi balıklar yüksekliği fazla olan akvaryumlarda rahat ederlerken(örneğin; melekler, leptosomalar, discuslar, vb..), kimi balıklar da genişliği ve uzunluğu fazla akvaryumlarda en iyi şekilde bakılabilirler(örneğin; tropheus, frontosa, furcifer, vb..).
Tank içindeki balık ve tür sayısı: Tankınızdaki balık sayısını, akvaryumunuzun boyutlarına uygun bir sayıda tutmalısınız. Tankınızın boyutu ve balıklarınızın büyüklüklerini göz önüne alarak yapacağınız bir hesaplama ile beslenebilecek balık sayısını kendiniz belirleyebilirsiniz.
Kapasitesinden fazla balık beslenen tanklarda, her zaman için çok sorun yaşanır.
Fazla balık, gereksiz yere yaşanacak kavgalar demektir.
Fazla balık, daha fazla yem ve daha fazla kirlilik demektir.
Fazla balık, hastalık riskinin daha fazla yaşanması demektir.
Kalabalık akvaryumlarda beslenen balıklar, daha zayıf, hastalıklara daha yatkın ve büyümeleri daha yavaş olur. Balıklarda gelişme geriliği gözlenir.
Aynı zamanda, karma akvaryumlarda tür seçimleri de dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Birbiri ile bir arada yaşaması mümkün olmayacak balıkları bir arada beslemeye kalkmak, balıklarınızın birbirilerine zarar vermesine yol açabilir. Karma bir akvaryum oluşturacaksanız, beslemeyi düşündüğünüz balıkların aynı su değerlerine, beslenme ve davranış özelliklerine sahip türler olmasına dikkat etmelisiniz. Doğal yaşamında pH’ı yüksek sularda yaşayan bir balık ile, pH’ı düşük sularda yaşayan balıkları aynı tankta besleyemezsiniz. Örneğin; calvus ile ramirezi’yi bir arada besleyemezsiniz. Aynı zamanda, bitkisel beslenen bir tür ile, etçil beslenen bir balık türünü aynı tankta beslemeniz yanlış olacaktır. Örneğin; frontosa ile tropheus farklı beslenme özelliklerine sahip olduklarından aynı tankta beslenmemelidirler.
Filtrasyon: Birçok balık türü güçlü bir filtrasyon ister. Bunu sağlamak için de tankınızın büyüklüğüne uygun bir filtre seçmelisiniz. Biyolojik filtrasyon, sağlıklı akvaryumlar kurabilmek için oldukça önemlidir. Akvaryumunuza alacağınız filtre, tanktaki suyu saatte en az iki-üç defa çevirecek özelliklere sahip olmalıdır. Biyolojik ve mekanik filtrasyon ile balıklarınızın sağlıklı bir şekilde yaşayabileceği bir ortamı sağlayabilirsiniz.
Düzenli akvaryum temizliği: Akvaryumlarda yapacağınız su değişimi ve dip temizliğini hiç bir zaman ihmal etmemelisiniz. Su içinde fazla miktarda birikecek “nitrat” ve diğer zararlı maddeler, yavrularınızın gelişimini olumsuz yönde etkileyecektir. Nitrat testi alıp, haftalık olarak ölçüm yapmanız, nitratı kontrol altında tutmanızda yararlı olacaktır. Temiz ve oksijeni bol su, balıkların sağlıklı bir şekilde gelişip üremelerini sağlar.
Türe uygun kaliteli ve çeşitli yemlerle beslemek: Balıklar, beslenme özelliklerine göre 3 türe ayrılırlar; herbivor(bitkisel), carnivor(etçil) ve omnivor(hem bitkisel,hem etçil).
Protein ağırlıklı beslenmesi gereken bir türe bitkisel ağırlıklı beslenme uygularsanız yeterince gelişemezler. Frontosa gibi, doğasında etçil olan bir balığa daima protein ağırlıklı yemleme yapmalısınız. Balıklarınıza özelliklerine uygun kuru ve canlı yemler vermelisiniz. Aynı zamanda, tek bir çeşit yem değil, onlara uygun birkaç tür yem kullanarak ihtiyaçları olan her tür besini almalarını sağlamalısınız.
Sağlıklı balıklar…
Yazan: Tarık BAKICI
