Çeviren: Gülay BARAN
Bilimsel Adı: Pantodon buchholzi Peters
Bilinen Adı: African Butterfly Fish
Yaşadığı Yer: Batı ve Merkez Afrika
Maksimum Boyu: 15 cm
PH Aralığı ve Sertlik: Nötrden hafif asidik suları tercih eder fakat çeşitli pH ve sertlik derecelerini tolere edebilir.
Sıcaklık Değeri: Kesinlikle tropik, 23⁰C – 29⁰C arası
Habitatı
Afrika Kelebeği havuz, göl, bataklık ve nehirlerin yavaş akıntılı kısımlarında yaşar. Tam anlamıyla bir yüzey sakinidir ve şaşırtıcı bir atlama kapasitesine sahiptir. Yüzeyde bulacağı küçük balıkları tüketebilse de temel gıdası böceklerdir.
Görünümü
Afrika Kelebeği’nin egzotik görüntüsü 1905’te hobiye dahil olmasından bu yana onu bir akvaryum gözdesi haline getirmiştir. En belirgin özelliklerinden biri de bir kelebeğin kanatlarını andıran ve ismini aldığı dev göğüs yüzgeçlerinin genişliğidir. Sırt rengi yeşilden açık kahveye uzanır, daha koyu kahverengi benek ve çizgilerden oluşan bir kamuflaj desenine sahiptir. Karın rengi ise gümüşi beyazdan sarımtırak beyaza değişir ve bunlardan daha koyu şerit ve beneklerle bezenmiştir. Pelvik yüzgeçleri ipliksi bir görünüme sahiptir ve alt kısımları genelde kiremit kızılı rengindedir. Sırt ve anal yüzgeçleri vücudun oldukça gerisindedir. Kuyruğu ise en uzun iki orta ışınıyla birlikte yırtık pırtık bir görünüm sergiler. Afrika Kelebeği’nin kafası çıkık gözleri, büyük dişli ağzı ve tüp şeklindeki burun delikleriyle Güney Amerikalı Arowanalara çok benzer.
Üretimi
Afrika Kelebeği’nin akvaryumda üretimine sık rastlanmaz ama akvaryumda üretilmiştir. Erkek balık gövdesine göre daha iri göğüs yüzgeçleri ve eğri büğrü sürüklenen bir uca sahip anal yüzgeçle ayırt edilir. Dişinin anal yüzgecinin erkeğinkine kıyasla çok daha düzgün kontürlü bir sürüklenen uç kısmı vardır. Göğüs yüzgeçlerinin büyüklüğü arasındaki fark yukarıdan bakıldığında çok daha belirgindir.
Bu balıkları sadece bir kez ve tamamen kazara üretmeyi başardım. Çift, hafif asidik suya ve 25⁰C su sıcaklığına sahip 75 litrelik bir akvaryumda bulunuyordu. Kur davranışı gözlemlemedim ama su yüzeyindeki bazı bitkilere açık sarı renkli yumurtalarını yaydılar. Yumurtaların açılması 1 haftayı buldu ve yavruların 10 tanesini büyütebildim.
Kişisel Deneyimlerim
Afrika Kelebeği’ni yıllarca çok sayıda kurulumda besledim ve onları bu süre içersinde çok enteresan balıklar olarak gördüm. Beslenme zamanı dışında çok hareketli olmayan bu balıkların, olağandışı görünümleri ve yüzeyde gezinme alışkanlıkları onları seyretmesi çok ilginç canlılar haline getirir. Erkek Afrika Kelebeği oldukça bölgeci olabilir ve yutması için çok büyük olan diğer yüzey sakini balıklarla (diğer Afrika Kelebekleri dahil) kavga edebilir veya zarar verebilir. Bu balıklar beslenirken alınacak özel bir önlem, akvaryumun üstünün tamamen kapalı olduğundan emin olmaktır. Aşırı derecede başarılı atlayıcılardır ve suyun dışına 1 metreyi geçen sıçrayışlarda bulunabilirler.
Beslenmesi
Afrika Kelebeği’nin beslenmesi sorun yaratabilir çünkü ağızlarından sadece birkaç milimetre aşağıya batan yemleri bile önemsemeyeceklerdir. Bir süre batmayan dondurulup kurutulmuş planktonla bariz bir başarı yakaladım. Bazı Afrika Kelebekleri batmadığı sürece pul yemi kabul edecektir. Arada bir küçük canlı cırcırböceği ve ezilmiş sinek de verdim. Dondurulmuş kankurdu ve küçük sığır yüreği parçacıkları da verdiğim birkaç Afrika Kelebeğim oldu. Yüzeye çıkan küçük balıklar Afrika Kelebeği için yakalanması kolay avlardır. Beslenme söz konusu olduğunda Afrika Kelebekleri şaşırtıcı biçimde hızlıdır, avları dev ağızlarının hızla kapanmasıyla birdenbire gözle görünmez olur.
Afrika Kelebeğini diğer Afrika nehir balıklarıyla besledim:Ctenopoma ve Microctenopoma türleri (Yaprak Balığı), çeşitli Bichirs türleri (Polypterus ve Erpetoichthys), Congo Tetra (Phenacogrammus interruptus), Afrika Bıçak Balığı (Xenomystus nigri), kribensis türü cichlidler (pelvicachromis) ve çeşitli Synodontis kedi balıkları. Aşırı saldırgan tank arkadaşları, yenecek kadar küçük balıklar ve uzun lifli yüzgeçlerini dayanılmaz bulabilecek balıklardan kaçınılmalıdır. Diğer yüzey sakini balıklar (Arowana, Balta Balığı, Killifish vs.) da tavsiye edilmez.
Bir çift yetişkin Afrika Kelebeği’nin beslenmesi için önerebileceğim minimum tank hacmi 75 lt’dir ancak 40 lt’de de bir müddet sorunsuzca bakılabilirler. Bu balıklar için tank derinliğinden çok yüzey alanı önemlidir. Genelde tanka herhangi bir çeşit suüstü bitkisi (genelde Ceratopteris thalictroides) dahil ettim çünkü balıklar bunların arasında dinlenmekten hoşlanıyordu ancak Afrika Kelebeği, yüzmek ve avlanmak için bir miktar açık yüzey alanına gereksinim duyar yani suüstü bitkilerinin tüm yüzey alanını ele geçirmesine izin vermeyin. Ayrıca sıklıkla bir filtrenin akıntısına karşı yüzüp yumuşak bir lokmanın sürüklenip kendilerine gelmesini bekleseler de, aşırı akıntıdan hoşlanmayacaklardır.
Özet
Afrika Kelebeği etkileyici bir yüzey sakinidir. Beslenmesi bazen sorun yaratabilir ve çoğunlukla diğer yüzeyde gezinen balıkları tolere edemez. Ancak uygun koşullar sağlandığında tankınıza çok güzel bir ilave olacaklardır.
Yazar: Joe Gallo
Kaynak: www.aquarticles.com/articles/breeding/Gallo_Butterflyfish.html
