Tarım Bakanlığının Kaçak Hayvan Ticareti İle İlgili Yazısı

4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında, 13.03.2006 tarihinde elektronik ortamda göndermiş olduğunuz Berra ÖZBEY’e ait dilekçe Genel Müdürlüğümüzce incelenmiştir.
28 Nisan 2000 tarih ve 24033 sayılı Ev ve Süs Hayvanlarının Satış, Barınma ve Eğitim Yerlerine İlişkin Yönetmelikte değişiklik yapılması istenen maddelerle ilgili olarak;
a) Adı geçen Yönetmelik hükümleri gereği, ruhsat verilen ev ve süs hayvanı satış, barınma ve eğitim yerleri Bakanlık İl Müdürlükleri tarafından denetlenmektedir. Ancak ülkemizde Avian İnfluenza hastalığının çıkmış olması nedeniyle ev ve süs hayvanı satış yerlerinin denetim ve kontrolleri daha da sıklaştırılmıştır. Bu işyerlerinde görev yapan sorumlu veteriner hekimler hastalık konularında bilgilendirilmiş, hastalık görülmesi durumunda yapılması gereken işlemler ile alınması gereken önlemler kendilerine açıklanmıştır. Bunun yanında ithali yasak ve belgesi olmayan hayvanların işyerlerinde bulundurulması, ithal edilerek getirilen hayvanların belgelerinin tam olmaması halinde bu işyerleri hakkında yasal işlem yapılması hususunda gerek işyerleri ve gerekse veteriner hekimler uyarılmışlardır.
Bununla birlikte yurt dışından kaçak hayvan girişlerinin önlenmesi amacıyla sınırlarda bulunan il veya ilçe müdürlükleri, görev bölgelerindeki ilgili kuruluşlarla koordinasyon sağlamaları hususunda talimatlandırılmışlardır. Bu bağlamda, yasal mercilerden gerekli izinleri almadan hayvan ticareti yapanlar ve yurt dışından kaçak yollardan hayvan getirenler yasal açıdan suç işlemiş olduklarından, 5199 sayılı Kanunun 28. maddesinin (g) bendine ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre cezalandırılmaktadırlar.
b) Değişik kedi ve köpek ırkları çeşitli sosyal, kültürel ve kişisel nedenlere bağlı olarak evlerde beslenmekte ve dolayısı ile bu gibi iş yerlerinde arz-talep dengesine bağlı olarak ekonomik bir değer olarak alınıp satılmaktadırlar. Halkımızın bir kısmı tarafından bir değer olarak kabul edilen kedi ve köpeklerin yasal ve kontrol altındaki satışının yasaklanması, hangi ortamlarda üretildiği belli olmayan, zoonozlar da dahil olmak üzere bir çok hayvan hastalığının taşıyıcısı veya hastası olan kedi ve köpeğin yasadışı yollardan ülkemize girmesinde teşvi k edici olacaktır.
c) Ev ve Süs Hayvanlarının Satış, Barınma ve Eğitim Yerlerine İlişkin Yönetmeliğin 8 (a) maddesinde ev ve süs hayvanı satış yerlerinin sorumlu bir veteriner hekim çalıştırma zorunda oldukları açık bir biçimde belirtilmektedir. Dolayısı ile buralarda veteriner hekim kontrolünde olan, aşıları ve paraziter tedavileri yapılmış hayvanların satışı yapılmaktadır.
d) Kedi ve köpek besleme niyet ve düşüncesinde olan kişilerin çoğunluğunun aileyi çabuk benimsemesi ve ailenin istediği eğitime çabuk alışması gibi gerekçelerle küçük yaştaki hayvanları tercih ettikleri bir gerçektir. Bu nedenle işyerlerinde kedi ve köpeklerin satışının yasaklanması, barınaklardaki sahipsiz hayvanların tercih edilmesinde yüksek bir sayısal artışa yol açmayacaktır.
Bilindiği üzere insanlar için kuduz hastalığının ana kaynağı, enfekte köpeklerdir. Ülkemiz, kuduzun köpek aracılığıyla bulaştığı yegane Avrupa ülkesidir ve genel olarak, vakaların %75’i köpeklerde bildirilmiştir.

İnsanların kuduza maruz kalma oranını azaltmanın en etkin yolu ise, hastalığın asıl konağı olan evcil köpekte kontrol altına alınmasıdır. Türkiye’de, kuduz, “3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu” aracılığıyla mücadele edilen, bildirimi zorunlu hastalıklar arasında yer almaktadır.
Bakanlığımızın görevleri arasında; her türlü hayvanların sağlıklı olmalarını ve bunların yaşamlarının devamlılığını sağlamak yer almaktadır. Hayvanların toplum sağlığını etkilemeden ve sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürmeleri amacıyla Bakanlığımızda görevli veteriner hekimler hasta hayvanların tedavisi, hastalıkların teşhisi ve  hayvanların hastalıklara karşı korunması için yoğun olarak çalışmaktadır.
Bu çerçevede gerek hayvanların sağlığı ve gerekse toplum sağlığı açısından önem arzeden salgın  ve bulaşıcı hastalıklara karşı Bakanlığımızca her yıl koruyucu aşılama çalışmaları titizlikle yürütülmektedir.  Ayrıca hayvanların sahiplendirilmesi, bakım-besleme ve hastalıklara karşı koruma konularında da eğitim çalışmaları da sürekli olarak yapılmaktadır.
Diğer taraftan 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile sahipsiz hayvanların korunması, bakılması ve gözetimine ilişkin düzenlemelerin Çevre ve Orman Bakanlığınca yürütülmesi öngörülmekle birlikte zoonoz hastalıklarda Bakanlığımız ve Belediyelerinde yetki ve sorumlulukları bulunmaktadır.
Konu ile ilgili olarak dilekçe sahibine bilgi verilmesi hususunda gereğini rica ederim.